ویدیو استراتژی فیل سفید (فرید مسعودی)
فیل سفید یک داستان مدیریتیست که تبدیل به یک استراتژی مهم در حوزه مدیریت شده و به هزینه های غیر قابل بازگشت زندگی شخصی و کاری اطلاق میشود.
داستان فیل سفید چیست؟
فیل سفید (White elephant) اصطلاحی است که بین استراتژیستها، به پروژه ها و کارهایی اطلاق میشود که در مقابل انرژی و هزینه های زیادی که برای نگهداری و توسعه آنها صرف شده ، بازگشت سرمایه و صرفه ای ندارند.
اگر بخواهیم شفاف تر بیان کنیم باید بگوییم که فیل های سفید کارهایی هستن که در آنها بازگشت سرمایه در پایین ترین حد خود بوده و در واقع فیل سفید همان خطای شناختی تشدید تعهد است, که بر روی تصمیم گیری افراد تاثیر گذاشته و آنها تنها به دلیل پرداخت هزینه های زیادی که برای بدست آوردن آن موضوع صرف کرده اند جهت ادامه پافشاری می نمایند.
ویدیو استراتژی فیل سفید
در ویدیو زیر ابتدا با بیان کامل داستان فیل سفید این مفهوم مدیریتی را تشریح کرده و سپس بطور مختصر جنبه های وجود آن را در زندگی کاری و شخصی بررسی میکنیم.
همانطور که در ویدیو بالا مشاهده میکنید همهی ما در زندگی خود با فیل های سفید زیادی روبه رو بوده یا هستیم، که به نگهداری آنها اصرار می ورزیم، ولی کاربرد و فایدهی چندانی برای ما ندارند و معمولاً هزینهی نگهداری آنها هم بسیار بالاست.
رولف دوبلی در کتاب هنر شفاف اندیشیدن این پدیده را به نام خطای منابع هدررفته معرفی می کند و میگوید:
وقتی برای دیدن فیلمی به سینما رفتیم و متوجه شدیم فیلم خوبی نیست.
وقتی به همسرم گفتم از سالن برویم، گفت: برایش پول داده ایم.
بالاخره آن منبع هدر رفته بود و نمی شد آن را دوباره بازگرداند.
با فیل های سفید زندگی چیکار کنیم؟
مرحله اول در رو به رو شدن با فیل های سفید شناخت آنهاست.
گاهی ما فیل های سفید زندگی را مشاهده میکنیم ولی به علت اینکه شناختی از آنها نداریم به سادگی وجودشان را نادیده میگیریم.
همانطور که از معنی کلمه شناخت مشخص است،
شناخت به عمل فکری یا فرآیند بدست آوردن دانش و فهم از طریق تفکر، تجربه، و حواس گفته میشود.
شناخت به توصیف، اکتساب، ذخیرهسازی، تبدیل، و مورد مصرف قرار دادن دانش میپردازد.
عوامل مختلفی همچون ادراک، حافظه، زبان، استدلال، و تصمیمگیری از جمله فرآیندهای ذهنی هستند که در مراحل گوناگون شناخت دخالت دارند.
برای اینکه ما بتوانیم فیل های سفید زندگی خود را بشناسیم بهترین راهکار افزایش دید شناختی در مورد این موضوع میباشد.
همان طور که در ابتدای نوشته گفیم،
داستان فیل سفید همان خطای شناختی تشدید تعهد است؛ برای مطالعه و مشاهده این خطای ادراکی اینجا کلیک کنید. (به زودی لینک قرار داده خواهد شد)
چند مثال جالب برای استراتژی فیل سفید
فیل سفید جز آن دسته از استراتژی هاست که برای فهم آن باید مثال های بسیاری را مطالعه نمود؛ در ادامه چند مورد از این مثال ها را بیان خواهیم کرد تا با دید بهتری با این پدیده رو به رو شوید.
آیا استادیوم های آفریقای جنوبی پروژه فیل سفید است؟
آفریقای جنوبی با استادیوم های جدید در جام جهانی ۲۰۱۰، جهان را خیره خود کرد.
ابر سازه های ورزشی ساخته شده در سراسر کشور تقریبا به طور جهانی برای مدرنیته، زیبایی و مقیاس جاه طلبی مورد ستایش قرار گرفتند.
در کل برای این بازی ها با هزینه ای بیش از ۲ میلیارد دلار، ۱۰ استادیوم جدید ساخته یا بازسازی شد.
اما بعضی از منتقدان می پرسند:
در کشوری که بسیاری از مردمش بدون خدمات اساسی مانند سرویس بهداشتی و سیستم حذف زباله زندگی می کنند،
آیا این پول به صورت عاقلانه، صرف شده است؟
آیا بعد از جام جهانی فوتبال آفریقای جنوبی ظرفیت این را دارد که از این استادیوم ها استفاده کند؟
جالب است بدانید که هزینه نگهداری چمن و ساختمان برخی از این استادیوم ها سالیانه به بیش از دو میلیون دلار میرسد.
پرداخت این هزینه برای استادیومی که یک تیم باشگاهی محلی ، تماشاگر و حتی استفاده کننده ای ندارد ، عملا غیر ممکن است.
با کمی بررسی منتطقی و اقتصادی میتوان بسادگی تشخیص داد که استادیوم آفریقای جنوبی یک پروژه فیل سفید بوده است.
آنتون هاربر، روزنامه نگار برجسته و استاد دانشگاه آفریقای جنوبی گفته که:
« من فکر می کنم همه می دانند، پولی که ما در استادیوم ها صرف کردیم دیوانگی بود است؛ اما به ما یاد داد که می توانیم چیزهای بزرگ و زیبا را بسازیم. »
جمله بالا نشان میدهد هرچند که آنها فهمیده اند گرفتار ماجرای فیل سفید شده اند، اما کنار گذاشتنش هزینه ای بالاتر از ساخت آن دارد زیرا باید در این صورت پروژه ای را تخریب کرد که تبدیل به یک هویت ملی شده است.
البته نا گفته نماند که میزبان های قبلی نیز با فیل های سفید مبارزه کرده اند. استدیوم پرنده ای که در آن بازی های المپیک تابستانی ۲۰۰۸ در پکن برگزار شد تنها در زمان مراسم افتتاحیه استفاده شده است…
پل هایی که به جایی نمیرسن
پلی که یک یا هر دو طرف آن شکسته یا از بین رفته باشد به هیچ جایی نمیرسد.
این پل که در تصویر بالا مشاهده میکنید در آلمان قرار داد.
هر دو انتهای پل تخریب یا از بین رفته است.
به عنوان مثال: توسط زمین لرزه، طوفان، سیل، یا جنگ.
دیگر مورد استفاده نیست، اما به دلیل هزینهی که تخریب دارد رها شده است؛
این پل به “پل به هیچ جا” معروفه و به نمادی برای توصیف پدیده هایی تبدیل شده که رها کردن آنها خیلی با صرفه تر از، از بین بردن آنهاست.
لقب کشور فیل سفید
اگر اهل حل کردن جدول باشید حتما با این سوال زیاد رو به رو شده اید: کشور فیل سفید؟
امروزه برای کشور تایلند عنوان کشور فیل های سفید (Land of White Elephants) استفاده میشود ولی داستان فیل سفید طبق اسناد تاریخی مربوط به پادشاه کشوری به نام سیام (نام قدیم تایلند) در سال ۱۸۵۱ برمیگردد.
منابع
برای توضیحات داخل متن از ویکی پدیای فارسی و اینگلیسی ، برای ویدیو از سایت های متمم ، ناظر اقتصاد ، تجارت نیوز و برای مثال ها به ترتیب (جام جهانی آفریقا از سایت tucsonsentinel ) – ( لینک مثال پل هایی که به جایی نمیرسند )، و در انتها از تجربه شخصی و نظرات دوستان و کتاب هنر شفاف اندیشیدن استفاده شده است.
لطفا در مورد فیل های سفید زندگیتون در بخش کامنت ها برای سایر خوانندگان برنژ بنویسید.
برای درج نظر اینجا کلیک کنید.
13 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.
فرید جان بسیار زیبا و جالب بود 💐
عالی بود . چه قدر تو زندگی هامون فیل سفید داریم . که فقط براشون هزینه میکنیم و عمرمون رو براش میگذرونیم
سلام
فکر میکنم همه ما در زندگی با این فیلهای سفید مواجه میشیم، اما اینکه جرات دل کندن ازشون رو داشته باشیم خیلی مهمه.
منم رشته کارشناسیم رو که قبول شدم ، از همون اول حکم فیل سفید رو برام پیدا کرد اما تا چند سال بعد از کارشناسی نتونستم رهاش کنم ، اما شکر خدا بالاخره تونستم .
و الان از این کارم خیلی خوشحالم.
شاد و سلامت باشید.