چگونه ریه های سالمی داشته باشیم؟
بهداشت و سلامتی ریه
این مطلب از سلسله مقالات بهداشت گفتار است.
بهداشت ریه ها (شش ها) به عوامل زیادی بستگی دارد.
و ما برای اینکه بدانیم ریه هایمان سالم است یا نه باید تست سلامتی ریه بدهیم، علایم سرطان ریه را بشناسیم و تا حدودی با مواد غذایی برای پاکسازی ریه از عفونت آشنا باشیم.
بهداشت ریه به عنوان عضوی از نظام گفتار به ویژه برای فن بیان قوی، خوانندگی ، بازیگری و … از اهمیت بالایی برخوردار است.
هشدار :
اطلاعات پزشکی این مطلب و سایر مطالب بهداشت گفتار صرفا جهت اطلاع شما است ؛ تا بتوانید در زمان مناسب آن را با پزشک در میان بگذارید. از این رو در صورت داشتن هر یک از علایم از خود درمانی جدا خود داری کنید و فورا با پزشک جهت تامین بهداشت ریه هایتان تماس حاصل نمایید.
چرا ما باید بهداشت ریه ها یاد بگیریم؟
براساس آمارهای جهانی هرساله عفونت‌های ریوی موجب مرگ میلیون‌ها نفر در سراسر دنیا می‌شوند. اگر انسان برخی از اعضا مثل پا و حتی یک کلیه را نداشته باشد می‌تواند به زندگی خود ادامه دهد یا به وسیله دیالیز زنده بماند؛ اما بدون وجود ریه ها امکان زندگی کردن وجود ندارد زیرا اکسیژن مورد نیاز بدن به وسیله ری ها وارد سیستم بدن میشود پس اگر ریه‌ها نباشند، این اکسیژن به ارگان‌های مهم بدن مثل مغز و قلب نخواهد رسید.
چرا باید بهداشت ریه برای وکالیست ها و صداپیشه ها مهم باشد؟
زمانی ما قادر به صحبت هستیم که هوا از ریه‌ها خارج بشود و از طریق نای و حنجره به تارهای صوتی برخورد کند. ارتعاش تارهای صوتی باعث تولید صدا می‌گردد.
میزان بلندی صدا به میزان هوایی بستگی دارد که از ریه‌ها خارج میشود. بر همین اساس باید از ریه‌های خود محافظت کنیم.
ناگفته نماند بهبود بخشیدن به عملکرد ریه بخشی از مباحث شیرین گفتار سازی است که پیشنهاد میکنم حتما مطالعه کنید.
انسان برای گفتن یک کلمه به هوا نیازمند است و اگر ما بخواهیم فریاد بکشیم هوای بیشتری را لازم داریم. با عدم توجه به سلامتی ریه‌ها، بدن انسان با کمبود اکسیژن و بیماریهای تنفسی مواجه میشود که زندگی سالم انسان را به مخاطره میاندازد.
علایم بیماری های ریوی و راه های رسیدن به سلامتی ریه کدام است؟
همان‌طور که در بالا اشاره کردیم ریه‌ها با زندگی و فرآیند صحبت کردن ارتباط دارند پس آشنایی با بیماریهای مهم ریه برای حفظ بهداشت ریه برای تمام انسانها خصوصاً هنرمندان آوایی مهم است. ما در زیر به برخی بیماریهای مهم اشاره می‌کنیم:
- بیماری انسداد مزمن ریوی (COPD)
- بیماری برونشیت مزمن
- بیماری آمفیزم
- بیماری آسم
- بیماری سرطان
- بیماری ذات‌الریه یا پنومونی
۱- بیماری انسداد مزمن ریوی (COPD) چیست؟
بیماری انسداد مزمن ریوی اصطلاحی است که برای انسداد مزمن مجاری تنفسی ناشی از آمفیزم، برونشیت یا ترکیبی از این اختلالات استفاده میشود و معمولاً شامل دو بیماری برونشیت مزمن و آمفیزم است.
این بیماری موجب مختل شدن عملکرد ریه‌ها میشود. در این شرایط ریه‌ها دچار التهاب شده و تنفس انسان با مشکل روبرو میشود.
از مهم‌ترین علل بیماری انسداد مزمن ریه مصرف سیگار است. معمولاً این بیماری در افراد بالای چهل سال دیده میشود.
نشانه‌های انسداد ریوی
- سرفه‌های طولانی‌مدت
- افزایش عفونت‌های تنفسی مثل آنفولانزا و سرماخوردگی
- تنگی نفس در هنگام انجام فعالیت‌های بدنی
- احساس سنگینی و خستگی در قفسه سینه
- خس خس کردن سینه
- کاهش وزن
عوامل مؤثر
- استعمال دخانیات
- سابقه خانوادگی بیماریهای تنفسی و ریوی
- ابتلا به ذات‌الریه ویروسی در سال‌های اولیه زندگی
- صدمه دیدن ریه‌ها به علت التهاب و تحریک نایژه‌ای
- آلودگی هوا
- کمبود آنتی ترپسین (یک آمفیزم ارثی)
راه تشخیص
تشخیص این بیماری با استفاده از اسپیرومتر در مرکز بهداشت انجام میشود. این تست حتما باید به وسیله یک پرستار آموزش دیده انجام گیرد.
آزمایش‌های تشخیصی باید شامل آزمایش خون، سی‌تی‌اسکن، عکس گرفتن از نایژه‌ها با ماده حاجب، بررسی کار ریه و عکس از قفسه سینه باشد.
درمان انسداد مزمن ریوی
متأسفانه بیماریهای انسداد مزمن ریوی درمان مسلم و قطعی ندارند. هدف درمان می‌تواند کاهش سرعت بیماری و کنترل آن باشد. از جمله راه های درمان موارد زیر است:
ترک سیگار
مهم‌ترین راه درمان بیماری انسداد مزمن ریوی ترک کردن سیگار است با این کار وضعیت بیمار بهتر میشود. روش‌های درمان جایگزین نیکوتین مثل چسب‌ها، آدامس‌ها و قطره‌های بینی، استفاده از جلسات مشاوره به ترک سیگار کمک می‌کند.
واکسیناسیون
بیماران مبتلابه بیماری انسداد مزمن ریه باید هرسال در برابر بیماری آنفولانزا و هر نه سال یک‌بار در برابر ذات‌الریه واکسینه شوند.
ورزش
ورزش به این بیماران کمک می‌کند تا کیفیت زندگی بهتری داشته باشند. همچنین فیزیوتراپ‌ها می‌توانند به این بیماران تکنیک‌های مناسب تنفس را یاد بدهند.
داروها
داروهای بازکننده برونش‌ها و ضدالتهاب‌ها مهم‌ترین راه‌های درمان بیماری انسداد مزمن ریوی هستند.
این داروها با کاهش تنگی نفس تأثیرات کوتاه‌مدت یا بلندمدتی دارند.
دو نوع بازکننده برونش آگونیست‌های بتا و آنتی کولینرژیک ها هستند.
عمل جراحی
انجام عمل جراحی برای برخی بیماران انسداد مزمن ریوی و آمفیزم جهت برداشتن بافت آسیب‌دیده پیشنهاد میشود.
برونشیت مزمن
برونشیت مزمن و آمفیزم از بیماریهای انسداد مزمن راه‌های هوایی هستند که با کاهش حجم هوای بازدم مشخص می‌شوند.
نشانه‌ها
- تنگی نفس
- سرفه
- تنفس سطحی
عوامل مؤثر
- آلودگی هوا
- تماس با گازهای مضر و محیط‌های آلوده
- عفونت
درمان
اولین دارو برای درمان بیماری برونشیت داروی برونکودیلاتورا است. این دارو باعث نرم شدن عضلات نای و عبور بهتر هوا میشود. این داروها به‌صورت استنشاقی مصرف می‌شوند. از داروهای ضدالتهابی نیز برای کاهش التهاب ریه استفاده میشود.
بیماری آمفیزم چیست؟
براساس نظر انجمن ریه آمریکا در سال ۲۰۱۱ که یکی از منابع اصلی بهداشت ریه در جهان به حساب می آید؛ بیش از ۵/۴ میلیون نفر در ایالات متحده آمفیزم داشتند. اکثریت این افراد بیش از ۶۵ سال سن داشتند.
نشانه‌ها
- تنگی نفس
- ضعف تنفس
- خستگی
- کاهش وزن
- ضعف تنفس
- ضربان قلب سریع
عوامل مؤثر
- مصرف دخانیات
- مصرف ماری جوانا
- زندگی در مناطق آلوده
- تأثیر ژنتیک در مواردی نادر
درمان
برای درمان آمفیزم، برونکودیلاتورها، برای کمک به باز شدن مجاری هوا، راحت‌تر کردن تنفس و کاهش سرفه و تنگی نفس استفاده میشود.
استروئیدها، برای تسکین تنگی نفس و مصرف آنتی‌بیوتیک نیز برای مبارزه با عفونت استفاده میشود. همچنین اکسیژن درمانی به راحت‌تر شدن تنفس کمک کند.
انجام عمل جراحی در درمان بیماری آمفیزم نادر است. درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد. باگذشت زمان بدتر میشود، اما شما می‌توانید پیشرفت آن را کاهش دهید.
بیماری آسم چیست؟
در این بیماری مسیرهای هوایی دچار التهاب می‌شوند و گاهی هم دچار گرفتگی می‌گردند. درنتیجه فرد با تنگی نفس و خس‌خس کردن مواجه میشود. آلرژی، عفونت و آلودگی باعث ظاهر شدن علائم آسم میشود.
نشانه‌ها
- خس‌خس سینه
- درد قفسه سینه
- گشادشدن سوراخ‌های بینی در زمان نفس
- اختلال خواب
- رنگ‌پریدگی
- دشواری در تکلم
- سیانوز لب یا لب‌های آبی
- احساس خستگی
- آه کشیدن
عوامل مؤثر
- آلودگی هوا
- بوهای تند مانند رایحه عطر و ادوکلن
- آلاینده‌های شیمیایی مانند حشره‌کش‌ها و شوینده‌ها
- استرس و تغییرات هیجانی شدید مثل گریه و خنده شدید
درمان
برای درمان آسم از داروهای کورتیکواستروئیدهای استنشاقی، آگونیست‌های بتای بلندمدت و داروهای ترکیبی آگونیست بتا و کورتیکواستروئیدها استفاده میشود.
? وکالیست ها و صداپیشه ها بخش سرطان ریه را جدی بگیرید ?
سرطان ریه چیست؟
سلول‌های ارگانیسم‌های زنده به صورت طبیعی تقسیم شده و رشد می‌کنند.
سرطان زمانی ایجاد میشود که این سلول‌ها به صورت کنترل نشده تکثیر شده و موجب ایجاد توده‌ای شوند که به آن سرطان گفته میشود.
مهم ترین عامل به وجود آمدن این سرطان در سراسر دنیا مصرف دخانیات گزارش شده است.
متاسفانه باور غلطی در برخی هنرمندان شکل گرفته است با این مزمون که مصرف دخانیات باعث زیبایی صدا ، بم شدن صدا ، غر شدن صدا و … می شود.
چنین باوری به هیچ وجه مبنای علمی ندارد. سلامتی ریه ها را به خطر نیاندازیم!
حتی بسیاری از نوجوانان بخاطر این باور غلط و برای پایان دادن هرچه سریع تر به صدای دو رگه ی خود که ناشی از تغییرات فیزیولوژِک حنجه است به دخانیات رو می آورند.
والدین در این شرایط باید حتما به اشکال مختلف به فرزندان نوجوان خود بفمانند که تغییرات صدای او طبیعی است و باعث دوست داشته نشدن نمی شود.
اگر سلامتی ریه فرزند نوجوانتان برای شما مهم است ؛ به هیچ وجه صدای او را مورد تمسخر قرار ندهید.
سرطان ریه در ابتدا هیچ نشانه‌ای ندارد و متاسفانه بیماران هنگامی به پزشک مراجعه می‌کنند که بیماری در مراحل پیشرفته قرار دارد.
بیماری سرطان اگر در اوایل رشد بافت‌ها تشخیص و درمان نشود. احتمال از بین رفتن صدای شما و حتی فوت شما بالا بسیار بالا می رود.
نشانه های سرطان ریه
- سرفه‌های طولانی
- درد استخوان
- کاهش وزن
- خستگی مفرط
- عفونت‌های مزمن
- تورم صورت و گردن
- ضعف و خستگی عضلات
- افزایش سطح کلسیم
درمان سرطان ریه
درمان سرطان از طریق فرسایش بسامد رادیویی، پرتو درمانی و شیمی درمانی انجام میشود.
از آنجایی که شیمی درمانی تقریبا ورود سم به بدن است و عوارض جانبی زیادی دارد باید در نظر داشته باشید از سلامتی ریه ها محافظت کنید زیرا شایع ترین راه درمان مشکلات جدی ریوی شیمی درمانی است.
پنومونی یا ذات الریه چیست؟
این بیماری خطرناک‌ترین نوع التهاب ریه است که ناشی از عفونت‌های قارچی یا باکتریایی است. در این بیماری به‌جای هوا در کیسه‌های هوایی ریه آب جمع میشود.
افراد مسن و افراد سیگاری که دچار ضعف سیستم ایمنی هستند، مستعد بیماری ذات‌الریه هستند. در صورت عدم درمان درتس و به موقع موجب مرگ میشود
نشانه‌ها
- التهاب ریه
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- تب بالا
- سرفه خلط دار
- گرفتگی قفسه سینه
- درد عضلانی
- خستگی
درمان
برای درمان این بیماری از داروهای ضدویروسی و ضد قارچی، داروهایی مثل آسپرین، ایبوپروفن و استامینوفن، اسپری‌های اکسیژن، داروهای آرام‌بخش و ضد سرفه استفاده میشود.
راه‌های پیشگیری از بیماریهای ریه
انجمن پزشکی ریه ایالات‌متحده آمریکا برای جلوگیری از بیماریهای ریه موارد زیر را پیشنهاد کرده است:
- مصرف ویتامین دی
- ترک کردن سیگار
- مصرف آنتی اکسیدان ها
- ورزش و فعالیت‌های فیزیکی
- دوری از آلودگی
- مراقبت از ریه‌ها در هنگام کار
مصرف ویتامین دی
کمبود این ویتامین باعث عملکرد ضعیف ریه میشود. ضروری است که حداقل ۲۰ دقیقه از نور خورشید استفاده کنیم. شیر و سبزی‌های برگ سبز منابع خوب ویتامین دی هستند.
ترک کردن سیگار
سیگار می‌تواند موجب ابتلا به بیماریهای مزمن انسدادی نظیر آمفیزم، برونشیت، سرطان ریه و… بشود. پس اجتناب از سیگار در پیشگیری از بیماریهای ریه نقش اساسی دارد.
مصرف آنتی اکسیدان ها
تحقیقات موسسه ملی سرطان در آمریکا نشان داد، افرادی که پنج وعده در روز سبزیجات چیلیایی مثل کلم بروکلی، خربزه، جوانه بروکسل و… می‌خوردند. پنجاه‌درصد خطر ابتلا به سرطان ریه در آن‌ها کمتر است.
ورزش و فعالیت‌های فیزیکی
ورزش در حفظ و پیشگیری از بیماریهای ریه مؤثر است. ورزش‌های هوازی با افزایش حجم ریه کمک می‌کنند اکسیژن بیشتری به ماهیچه‌ها برسد. به همین علت ورزش‌های هوازی مثل پیاده‌روی و شنا توصیه میشود.
دوری از آلودگی و رعایت نکات بهداشتی
باید بدانیم آلودگی در بزرگ ترین دشمن بهداشت ریه است. پس کنترل رطوبت و تمیزی منزل، تهویه هوا ضروری است. باید نکات بهداشتی (بهداشت دست‌ها، دهان، دندان‌ها و…) را رعایت کنیم.
مراقبت از ریه‌ها در هنگام کار
معمولاً کارگران ساختمانی، مکانیک‌ها، جوشکارها و نقاش‌ها درخطر ابتلا به بیماریهای ریه هستند. اگر شغلتان جوری است که مدت‌زمان زیادی در اطراف مواد شیمیایی، گردوغبار هستید، استفاده از لباس‌های محافظ ضروری است.
برای پاک سازی ریه چه موارد غذایی مناسب است؟
(توصیه شده برای خواننده ها و صدا پیشه ها)
- غذاهای حاوی اسیدهای چرب امگا ۳
- ویتامین C
- مواد حاوی کاروتنوئیدها
- سبزیجات داری برگ سبز
- خوردن زنجبیل و زردچوبه
- مصرف آب
- مصرف سیر
- غذاهای حاوی منیزیم
- مواد حاوی فلاوئوئیدها
- چای سبز
غذاها حاوی اسیدهای چرب امگا ۳
این مواد غذایی شامل تخم‌مرغ، آجیل و دانه‌ها، ماهی‌های روغنی مثل قزل‌آلا است.
رژیم غذایی غنی از امگا ۳ موجب میشود جریان خون به شیوه مؤثرتری وارد ریه شده و از برخی از بیماریهای التهابی و عفونی-تنفسی جلوگیری شود.
ویتامین سی C
این ویتامین برای سلامتی سیستم تنفسی و ریه مفید است. به نظر دکتر امیلی موم ویتامین C در پیشگیری از برخی سرطان‌ها، بیماریهای قلبی و آرتریت مؤثر است.
مواد غذایی حاوی کاروتنوئیدها
این مواد غذایی اکسیدان هایی هستند که در پیشگیری از سرطان و سم‌زدایی ریه مؤثر هستند.
سبزیجات دارای برگ سبز
بیشتر سبزیجات برگ سبز و کلم‌ها، حاوی آنتی‌اکسیدان هستند که به دفع سموم از بدن و بهداشت ریه‌ها کمک می‌کنند.
مصرف زنجبیل و زردچوبه
زنجبیل با پاکسازی ریه‌ها می‌تواند مشکلات تنفسی را کاهش دهد. زنجبیل در کم کردن التهاب، بهبود عفونت‌های تنفسی و کاهش میزان مخاط موجود در لوله‌های برونش مؤثر است.
مطالعات بالینی بر تأثیر ضدالتهابی زنجبیل در مهار سلول‌های سرطانی و کاهش علائم آسم تأکید کرده‌اند. ازآنجایی‌که خواص زردچوبه به خواص زنجبیل نزدیک است، زردچوبه نیز برای پاکسازی ریه‌ها مفید است.
تاثیر مصرف سیر بر بهداشت ریه
طبق یک مطالعه در سال ۲۰۱۳، مصرف سیر خام از سرطان ریه جلوگیری می‌کند. محققان دریافتند که سیر آسیب‌های ناشی از آلودگی، مصرف سیگار و کیفیت بد هوا را جبران می‌کند.
تاثیر مصرف آب در بهداشت شش
مصرف آب در بهبود عملکرد ریه نقش دارد. کاهش آب بدن می‌تواند فرد را در معرض خستگی، تحریک‌پذیری، درد مفاصل و سطح غیرطبیعی کلسترول قرار بدهد.
طبق نظر محققان کم‌آبی موجب افزایش احتمال ابتلا به برونشیت و آسم است. مصرف آب در تنظیم التهاب ریه‌ها و پیشگیری از اختلالات برونکوپنومونی ریوی مؤثر است.
نوشیدن آب کافی برای بهداشت ریه ضروری است. دلیل آن نیز تنظیم توزیع مناسب مواد معدنی و نمک در بدن است.
غذاهای حاوی منیزیم
تحقیقات نشان داده است که کاهش منیزیم بر عملکرد ریه مؤثر است. این مواد شامل سبزیجات برگ پهن مثل (اسفناج، چغندر، برگ خردل)، آجیل و مغزهای خوراکی، شکلات تلخ، میوه هایی مثل گیلاس، آلبالو، هلو، زردآلو، تمشک و فلفل دلمه ای است
مواد حاوی فلاوئوئیدها
مواد غذایی حاوی فلاونوئیدها نظیر سیب، گوجه‌فرنگی، لیمو، پرتقال، زغال‌اخته و کلم برای سلامتی ریه‌ها مفید هستند.
مجله Biotech گزارش داده است که فلاونوئیدها در پیشگیری از انواع سرطان ازجمله سرطان ریه، سرطان پستان و سرطان پروستات نقش دارند.
چای سبز
محققان دانشگاه مریلند چای سبز قوی تراز ویتامین C عمل می‌کند و نقش مؤثری در محافظت در برابر سرطان‌های مختلف مثل سرطان ریه دارد.
براساس نظر محققان چینی چای سبز نیز مثل سیر در بازسازی آسیب‌های ریوی ناشی از کشیدن سیگار مفید است.
چگونه تست سلامت ریه بدهم؟
اسپیرومتر دستگاهی است که برای اندازه گیری حجم هوای دم و بازدم به کار می‌رود. این دستگاه جهت اندازه گرفتن اکسیژن و دفع دی‌اکسید کربن حاصل از سوخت‌وساز بدن استفاده میشود. به عمل انجام‌شده توسط این دستگاه اسپیرومتری می‌گویند. این دستگاه برای بررسی بیماریهای ریه و بررسی ناتوانی‌های تنفسی کاربرد دارد.
با استفاده از اسپیرومتر در مرکز بهداشت شهر یا شهرستان شما و همچنین توسط متخصصین ریه انجام می شود. این تست حتما باید به وسیله یک پرستار آموزش دیده انجام گیرد.
مسیر یادگیری تقویت عملکرد ریه ها
? درس تقویت ریه ها داری چند پیشنیاز است.
? در صورتی که هنوز این پیشنیازها را مطالعه نکرده اید، با کلیک بر روی عناوین زیر مطالعه بفرمایید:
14 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.
انسان برای گفتن یک کلمه به هوا نیاز داردواگر بخواهیم فریاد بکشیم هوای بیشتری نیاز داریم،با عدم توجه به سلامتی ریها بدن انسان به کمبود اکسیژن و بیماریهای تنفسی مواجه میشود که زندگی سالم انسانها را به مخاطره میاندازد.
خدایا شکرت به خاطر ریه های سالمم.
برای داشتن ریه سالم ابتدا باید بهداشت ریه را رعایت کنیم بعد از ان بیماریهای ریه را بشناسیم و از دچار شدن به انها پیشگیری کنیم و درصورت دچارشدن به دنبال درمان ان باشیم و جدی بگیریم
باید تغذیه سالم و ورزش را فراموش نکنیم و از کارهایی که باعث اسیب دیدن ریه میشود خودداری کنیم
باتشکر